 |
PROGRAM
PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ RESOCJALIZACJI I REWALIDACJI Z UDZIAŁEM ZWIERZĄT I SPOŁECZNOŚCI NIEFORMALNYCH |
 |
|
POMOC!
 NAPISZ DO NAS   UCZYMY SIĘ PROGRAMY  GROT  GTX  GNIEW  WSPARCIE  BCH  MOD  STANDARD  ROZA  ZOOT  DOGOLANDIA FORUM  GRUPY WSPARCIA FORUM  PSIA WIOSKA HOME 
|
Grupa
Reagowania
Opiekuńczo-Terapeutyczna [GROT]
Faza 1
O filozofii naszych działań w skrócie: Para dyżurna jest
wzywana do interwencji przez policję, straż,
opiekę społeczną, sąsiadów, członków rodziny czy inne osoby w
sytuacjach kryzysowych takich jak przemoc fizyczna i emocjonalna, nadużycia seksualne, porzucenie,
skrajne zaniedbanie oraz wypadki,
katastrofy, klęski żywiołowe i inne sytuacje losowe (np. poszukiwania
zaginionych) a więc wszędzie tam, gdzie potrzebne jest zabezpieczenie
doraźnej opieki psychologicznej, zapewnienie bezpieczeństwa
emocjonalnego lub inne wsparcie.
1. Szybko podjęta i
profesjonalnie przeprowadzona interwencja kryzysowa w miejscu wydarzeń
może zapobiec poważnym i długotrwałym następstwom - zobacz: Zespół
Stresu Pourazowego (PTSD) - Post Trauma Syndrom Disorder.
2. Pojawienie się w trakcie interwencji na komisariacie, w izbie dziecka czy innej placówce, w domu czy w terenie psa typu "misio" powoduje najczęściej zdecydowaną i natychmiastową redukcję napięcia (terapeuta ocenia na wstępie czy pies nie budzi lęku i pyta o ew. uczulenie). Przytulanie, glaskanie, "rozmowa" z psem daje efekty relaksacyjne i umożliwia terapeutom/opiekunom łatwiejsze nawiązanie kontaktu z pokrzywdzonym. Kilka zdań z naszych instrukcji: / ... / Na
wstępie oceń/skontroluj czy nie ma już zagrożenia fizycznego!?
- czy ofiara/podopieczny wymaga pomocy medycznej ? - sprawdź to! - "zatkaj uszy, otwórz oczy" ofiara jest w szoku i może powiedzieć "OK" a mieć np. złamaną rękę. Sprawdź czy nie ma w pobliżu sprawcy, lub czy zniknął czynnik wywołujący zagrożenie? - jeśli jest OK - wyraźnie powiedz podopiecznemu, że jest już BEZPIECZNY! - nie mów: "proszę się uspokoić - nic się nie stało" - stało się! I lepiej powiedz: "bardzo panu współczuję" - nie mów: "rozumiem pana uczucia" - nie rozumiesz! I naruszasz dodatkowo "granice" mówiac o rzeczy intymnej - uczuciach. Powiedz lepiej: "mogę sobie tylko wyobrazić jak straszne to było". / ... / Przedstaw się i wyraźnie powiedz, że procedury Grupy GROT zobowiązują cię do zapewnienia dyskrecji nt. tego co zobaczysz i czego się dowiesz. I potem TY zacznij słuchać! Słuchaj z wielką uwagą i nie oceniaj! Mówić ma ofiara i pozwól jej na wszelkie - nawet szokujace cię reakcje. Pamiętaj, że podopieczny - nawet dorosły - potrzebuje rodzicielskiej wręcz opieki i troski - daj mu ją, ale pamietaj jaki niezwykły wpływ masz na niego w takiej chwili - nie wolno ci tego nadużywać! / ... /  "Dwa światy" - czyli - co cię czeka ...
1. Groźniejszy bywa "lepszy". Gdy łazisz po górach i
szukasz zaginionego - jest często naprawdę groźnie. Ale gdy już go
znajdziesz (i wszystko jest OK), zapakujesz w 3 kurtki i folie i
napoisz gorącym kakao a pies wyliże mu buzie ;-) robi się naprawde miło
i cała sprawa pozostawia w mózgu ofiary często wspomnienie dobrze
zakończonej acz niebezpiecznej przygody.
Ale TY pamiętaj zawsze, że to nie była przygoda tylko niebezpieczeństwo REALNE. Pamiętaj także, że akcją w górach kieruje GOPR a nie ty. 2. "Bliżej domu" bywa dużo
gorzej.
Tak. Sytuacje po których
najdłużej sam musisz się "zbierać do kupy" wydarzają się tam gdzie nie
powinny zaistnieć NIGDY. W domach. Przemoc tych którzy powinni chronić
robi zawsze największe wrażenie.
Ale koncentrować się musisz na ofierze a nie sprawcy. Od sprawcy jest policja i nie próbuj jej nigdy wyręczać. Trening czyni mistrza - czyli szkolenie.
Jak w tytule - dobry
trening praktyczny to 80% sukcesu. W grupie GROT możesz pełnić funkcję:
terapeuty, przewodnika psa lub pomocnika Mamy 3 rodzaje szkoleń: A, B, T Dwa pierwsze dotyczą ciebie - twoich predyspozycji i umiejętności oraz ogólnej wiedzy o problemach człowieka i zachowaniach zwierząt. Szkolenie T to praktyczna nauka pomagania w terenie. Wybrane fragmenty: / ... / SCENARIUSZ
1
Zapuszczona kamienica w
dzielnicy slumsów. Grupa dzieci w wieku od 12 do 15 lat wracająca z
wycieczki, zaintrygowana zapachem dochodzącym z mieszkania, wchodzi do
środka. W wersalce dzieci znajdują dwu-tygodniowe zwłoki kobiety. Jest
lato. W mieszkaniu mieszka kilkanaście dzikich wypasionych kotów.Gwałtowne opady deszczu/śniegu połączone z burzą i huraganem odcięły od świata wioskę w Beskidach. Wiele domów jest zniszczonych, brakuje prądu, wody pitnej i jedzenia. Strażacy i policja mają pełne ręce roboty nad zapewnieniem bezpieczeństwa i usuwaniem zniszczeń. Nikt "nie ma głowy" do zajmowania się zdrowymi fizycznie ale zszokowanymi mieszkańcami.  ĆWICZENIA Śnieg po pas. Ruiny starej chałupy wysoko w górach. Kilka par dyżurnych z psami ciagnącymi pulki lub wyposażonych w juki dociera po przebiciu sie przez kopny snieg do chałupy. Dym z zapalonej starej opony szczypie w oczy. Pozoranci, którzy wcześniej dotarli na miejsce rozmieszczeni są w chałupie i pochowani w zaroślach. Niektórzy płaczą, niektórzy krzyczą histerycznie i biegają w kółko inni milczą pogrążeni w bezruchu. Niektórzy mają widoczne opatrunki. Każdy ma tabliczkę z opisem np "dziecko", "staruszka" etc. Jest ich co najmniej 2 razy za dużo, żeby można było zaopiekować się każdym z osobna i równocześnie - co stawia grupę w sytuacji wyboru i konfliktu. SCENARIUSZ 2 ĆWICZENIA Ćwiczenia przeprowadza się w warunkach prawie naturalnych - w opuszczonym domu. Pozoranci odgrywają realistycznie następujące role: dzieci, policjantów, rodziców wezwanych przez policję (zwłoki to fantom). Oprócz problemów wynikających ze stresu związanego bezpośrednio z odkryciem - dodatkowym "efektem specjalnym" jest odgrywana awantura pomiędzy "rodzicami" i "policją" oraz fakt, że "rodzice" agresywnie obwiniają dzieci za to, że znalazły sie na miejscu zdarzenia. / ... / Przed ćwiczeniami omawiamy w zespole każdorazowo: Cel ćwiczeń. Metody i techniki wykonania zadania. Scenariusz. Zasady wykonania, procedury bezpieczeństwa, wyposażenie ekip etc. Po ćwiczeniach : Omawiamy problemy techniczne oraz trudności i problemy indywidualne poszczególnych osób. Oceniamy skuteczność akcji formułując zalecenia na przyszłość. WAŻNE!
W szkoleniach takich jak scenariusz nr 2 uczestniczą wyłącznie członkowie lub przyszli członkowie grupy GROT a więc osoby powyżej 21 roku życia. W szkoleniach (nie w akcjach) takich jak scenariusz nr 1 może także uczestniczyć w charakterze pomocników młodzież powyżej 15 roku życia. We wszystkich akcjach podstawą działania jest: "po pierwsze nie szkodzić". Zarówno w trakcie wyboru sytuacji do szkolenia jak i w akcji, działamy tylko tam gdzie obecność psa nie powoduje zagrożenia lub utrudnienia. ------------------------------------------ Wszystkie opisane wyżej sytuacje miały miejsce w rzeczywistości i brała w nich udział ekipa z psem. powrót
 |
Faza 2
Po zakończeniu
bezpośredniej interwencji kryzysowej rozpoczyna się żmudna praca nad
odbudową poczucia bezpieczeństwa i
poczucia kontroli nad własnym życiem. To także praca nad wyjściem z
izolacji
jaka jest zawsze efektem skrzywdzenia, napaści, wypadku.
Tak jest u dorosłej
ofiary - u dziecka najczęściej musimy zacząć od podstaw - często od
budowy a nie odbudowy. W pracy tej nasze psy często pokazują, że trudne
- nie musi oznaczać niemożliwe.
 fot: LD
Znowu trochę o filozofii: Proces "powrotu do
świata" prześledźmy na wybranym przykładzie - "wariantów" zdarzeń
kryzysowych jest bowiem dużo. Przynosi je życie. Nie sposób opisać
wszystkich. Spróbujemy przedstawić więc tylko podstawowe zasady.
Ponownie fragmenty z instrukcji: / ... / Nigdy nie lekceważ wagi wydarzenia. - to co wydaje ci się stosunkowo błahe np. niegrożny atak w celu kradzieży, lub włamanie do domu - dla ofiary może być kataklizmem wywracającym do góry nogami cały jej obraz świata. Naruszono jej prywatność - miejsce, które było dla niej bezpiecznym azylem. Zrobił to inny człowiek i zrobił to celowo. / ... / Ofiara może odczuwać wstyd i poczucie winy, że "dopuściła do zdarzenia". - Nie wolno ci oceniać ale powinieneś okazywać troskę. W trakcie kontaktu i wspólnych zajęć niektórzy będą wielokrotnie wracać do kryzysowej sytuacji. - Pozwól na to, ale sam nie prowokuj takich wspomnień. Zawsze słuchaj uważnie okazując wyraźnie współczucie. Pamiętaj, że to powtarzające się opowiadanie swojej historii pełni ważną funkcję - pomaga "poskładać do kupy" coś co było niepojęte i zaskakujące. Dzieki temu odbudować można spowrotem w miarę bezpieczny i zrozumiały - choć już inny - obraz świata. Stopniowo postaraj się delikatnie porządkować opis zdarzenia. Najlepiej zadawaj pytania - poproś ofiarę by opisała miejsce gdzie doszło do zdarzenia, co widziała, słyszała, co mówiła, co czuła wtedy, co czuje teraz opowiadając o tym? - Nieustannie okazuj troskę i wiarę, że to co mówi ofiara jest prawdą. / ... / Rozmawiać możesz w trakcie zajęć - pozwalaj na opowiadanie tak długo i tak często jak tylko to możliwe. Jeśli musisz przerwać uprzedź o tym odpowiednio wczesniej np 20 minut przed końcem zajęć. Poinformuj, że wrócicie jeszcze do tematu. / ... / Co jeszcze i co dalej? Bardzo ważne są informacje praktyczne. Musisz wiedzieć czy ofiara ma niezbędne srodki, by pokryć wszystkie wydatki związane ze szkodą, czy była ubezpieczona i czy na przykład nie bedzie się chciała przeprowadzić do innego miejsca - czy ją na to stać? Musisz wiedzieć wszystko o procedurach prawnych, o prawach ofiary. Musisz znać namiary lokalnych adwokatów, psychiatrów, psychologów i psychoterapeutów, opieki społecznej, policji, lekarzy, agencji ochrony. Musisz wiedzieć czy wykryto sprawcę i co sie z nim dzieje? Musisz znać objawy jakie mogą wystąpić u ofiary w okresie rekonwalescencji (nawet do roku). Musisz uprzedzić o tym ofiarę, żeby nie czuła się zaskoczona i przerażona groźbą ew. choroby psychicznej. Musisz być jednocześnie wyczulony na objawy depresyjne, samookaleczenia i tendencje samobójcze - w przypadku wyraźnego tzw. "zdołowania" dopilnuj, żeby ofiara natychmiast skontaktowała się z psychiatrą lub psychologiem klinicznym. ------------------------------------------ Fazy zdrowienia. (wg Pennsylvania Coalition Against Rape, US Dept of Justice) ETAP PIERWSZY: Kryzys/ Ostre Stadium: Zaprzeczenie - "To nie mogło się zdarzyć, to jakiś sen" "Czułam się jak obserwatorka, przyglądająca się temu, co zdarzyło się komuś innemu" ETAP DRUGI Stadium pośrednie (24 godziny do 6 tygodni): Seria zróżnicowanych emocji ogarnia i zalewa z różną intensywnością: przerażenie, wściekłość, poczucie winy, frustracja, zawstydzenie. Towarzyszą temu często zaburzenia snu i łaknienia oraz zmiana trybu życia. Ofiary mogą chwilami czuć iż panują nad sytuacją a w następnej chwili - iż całkowicie utraciły kontrolę. W jednej chwili obwiniają same siebie a w następnej sprawcę. ETAP TRZECI: Reintegracja (tydzień do roku): Ofiara podejmuje normalne życie. Intruzywne wspomnienia słabną i ofiara integruje doświadczenie pokrzywdzenia z całością życiowych doświadczeń. Jakkolwiek takie są podstawowe stadia kryzysu, ofiary reagują w różny sposób. Wiele zależy od tego, jak przestępstwo spostrzegane jest przez ofiarą, jej rodzinę i bliskich, lokalną społeczność. Reakcje ofiary nie przebiegają w próżni lecz pozostają pod wpływem towarzyszących okoliczności. ------------------------------------------ Nasze działania. Przypomnijmy podstawowe zadania: - Odzyskanie poczucia bezpieczeństwa. - Odzyskanie poczucia kontroli. - Wyjście z izolacji. Przypomnijmy rolę zwierząt. Zwierzę
- w odróżnieniu od człowieka - nie ocenia i nie różnicuje. Pies,
kot czy koń traktuje tak samo osobę z wyraźnym kalectwem czy depresją
jak osobę zdrową
/ ... / To właśnie wzrost poczucia własnej wartości jako efekt kontaktu ze zwierzęciem jest kluczem do efektywnej pracy z pacjentem czy wychowankiem. / ... / Rozluźnienie i podobne zjawiska to bardzo ważny czynnik bezpośredni lub wspomagający w pracy terapeutycznej. Występuje na skutek kontaktu powierzchni ciała z ciałem zwierzęcia, lub takich czynności jak przytulanie, głaskanie, czynności pielęgnacyjne. Efekty relaksacji czy odreagowania występujące w sporcie czy rekreacji ruchowej z udziałem zwierząt nie potrzebują tu uzasadnienia - są dobrze opisane w literaturze na ten temat. Jakiekolwiek zajęcia wymyślimy - musimy
zawsze pamiętać o zachęcaniu naszych podopiecznych do aktywności i
samodzielności. Do decydowania o własnym losie.
Dlatego jak najczęściej musimy zadawać konkretne pytania: "o której chcesz zacząć?" "z którym psem chcesz dzisiaj pracować?" "które ćwiczenia wybierasz?" Nie możemy być dyrektywni. To nasz podopieczny ma stopniowo uczyć się, że znowu panuje nad swoim otoczeniem. Doskonałe do tego celu są zajęcia treningowo-szkoleniowe z psami. Dobrze wyszkolony pies jest znakomitym wzmocnieniem opisanego procesu. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby stopniowo dawać mu nowe zadania i uczyć nowych umiejetności. Zajęcia powinny być prowadzone w grupie. To doskonały moment do odbudowy zaufania do innych ludzi - do wyjścia z izolacji. Nieistotne czy bedzie to plac szkoleniowy i agility czy obedience czy też trening lub zawody psich zaprzegów. Ważne, aby był to proces celowy, rozpisany w formie szczegółowego scenariusza i aby scenariusz ten był konsekwentnie realizowany. Równie ważne, aby wszyscy uczestnicy tego procesu mieli mozliwośc zarówno grupowego jak i indywidualnego dzielenia się wrażeniami, samopoczuciem i osiagnięciami w bezpiecznym i zyczliwym otoczeniu - tak, jak to się dzieje w klasycznych tzw. grupach wsparcia. Z góry zakładamy też, że podopieczni utrzymywać będą i z sobą i z terapeutą kontakt internetowy.  |
|