PROGRAM
PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ RESOCJALIZACJI I REWALIDACJI Z UDZIAŁEM ZWIERZĄT I SPOŁECZNOŚCI NIEFORMALNYCH |
|
POMOC!
UCZYMY SIĘ NAPISZ DO NAS PROGRAMY GROT GTX GNIEW WSPARCIE BCH MOD STANDARD ROZA ZOOT DOGOLANDIA FORUM GRUPY WSPARCIA FORUM PSIA WIOSKA HOME |
Ośrodek
Profilaktyki Społecznej - Historia
Historia Ośrodka wywodzi się z roku 1998. W Katowicach powstało wtedy “Śląskie Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie”. Równolegle w tym samym roku w Warszawie, grupa osób związanych z Instytutem Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW oraz internetową listą dyskusyjną “Malahuskita” rozpoczęła pracę z psami zaprzęgowymi w środowisku dzieci i młodzieży pochodzących z rodzin patologicznych oraz rodzin i srodowisk osób niepełnosprawnych. W latach 1999 – 2005: 1. Wprowadziliśmy ustrukturalizowane działania ze zwierzętami (psy, koty, gryzonie) do placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz rodzin. Była to zarówno rekreacja, sport jak i praca typowo terapeutyczna wspomagająca rehabilitację czy resocjalizację. Te ostatnie działania zaczęliśmy określać mianem zooterapii. 2. Od roku 2001 prowadzimy poradnictwo rodzinne i wychowawcze dla klientów indywidualnych (także w formie grup wsparcia i dyskusyjnych). Początkowo było ono tylko wspomagane internetem. Od roku 2002 zdobywamy także doświadczenia w prowadzeniu samoistnego poradnictwa internetowego. 3. W latach 2003 - 2005 dokonaliśmy z użyciem internetu szerokiej oceny zjawisk występujących w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i oświatowych oraz środowiskach rodzinnych. Było to związane z planami szerszego wprowadzenia zooterapii. 4. Ważnym nurtem w naszej działalności były - od początku istnienia zespołu - badania nad sygnalizowaną w wielu opracowaniach dysfunkcyjnością placówek oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych oraz środowisk rodzinnych. Od roku 2002 badania te skoncentrowaliśmy na zjawisku patologizacji relacji opiekun - wychowanek i terapeuta - pacjent. Rozpoczęliśmy pilotażowe wprowadzanie zooterapii oraz internetowych grup wsparcia jako elementu wspomagającego proces leczenia osób z doświadczeniami nadużyć fizycznych, seksualnych i emocjonalnych. 5. Na bazie doświadczeń własnych oraz opisanych w literaturze i przekazanych indywidualnie doświadczeń innych osób i ośrodków opracowaliśmy na początku 2005 roku część społeczną PROGRAMU. 6. W roku 2005 opracowaliśmy oryginalny podstawowy zestaw standardów etycznych i procedur profilaktycznych związanych z pracą z klientami zarówno z użyciem zwierząt jak i internetu oraz sposoby ich wdrażania. Obecnie rozwijamy te prace w kierunku wprowadzenia takich standardów i norm także w placówkach i środowiskach z którymi będziemy współpracować. 7. Na bazie doświadczeń własnych oraz doswiadczeń placówek, systemów i społeczności działających w krajach anglosaskich (USA, Australia, Anglia) i skandynawskich opracowaliśmy oryginalny system badania zjawisk społecznych w oparciu o analizę wypowiedzi z platform internetowych i kontaktów bezpośrednich. Do chwili obecnej sfinalizowano następujące projekty: - badanie osób i środowisk z problemem erotomanii i zagrożonych tzw. wtórną (wyuczoną) pedofilią - badanie dotyczące relacji dzieci i młodzieży z Domów Dziecka z Rodzinami Zaprzyjaźnionymi i kandydatami na Rodziców Zastępczych - badanie dostępności wsparcia i terapii dla młodzieży pow. 15 r. ż. dotkniętej nadużyciami seksualnymi oraz dla osób dorosłych dotkniętych nadużyciami seksualnymi, emocjonalnymi i fizycznymi w dzieciństwie - badanie dotyczące występowania agresji i problemów seksualnych w rodzinach z osobami niepełnosprawnymi w tym zwłaszcza upośledzonymi umysłowo - badanie środowisk wolontariuszy wspomagajacych działalność NGO w zakresie pracy z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną i pochodzącą ze środowisk patologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem wymagań dotyczących standardów etycznych i procedur bezpieczeństwa stosowanych przez organizacje przy naborze i selekcji w/w - badanie dotyczące standardów i procedur zapobiegających nadużyciom seksualnym, emocjonalnym i fizycznym w placówkach oświatowych i opiekuńczo - wychowawczych - badanie środowiska osób z problemem bezpłodności i/lub ubiegających się o adopcję dziecka - badanie środowiska Rodzin Zastępczych pod kątem dostępności wsparcia ze strony instytucji Opieki Społecznej - badanie środowiska młodzieży (usamodzielnianej) - osiągającej pełnoletność i opuszczającej placówki opiekuńcze lub Rodziny Zastępcze - badanie środowiska tzw. dogoterapeutów działających w ramach NGO ze szczególnym uwzględnieniem motywacji i predyspozycji zawodowych oraz częstotliwości występowania zaburzeń osobowości 8. Od 2001 do początku 2006 roku zorganizowaliśmy kilkadziesiąt imprez, wypraw, spotkań, szkoleń i grup wsparcia oraz for i list dyskusyjnych w internecie. Większość z nich miała charakter niesformalizowany. Od stycznia 2006 działalność Ośrodka prowadzona jest (poza internetem) na obszarze Województwa Śląskiego, Łodzi i Warszawy. Od lutego 2006 działamy wyłącznie w obszarach w których dorobek teoretyczny znaleźć może zastosowanie w działalnośći praktycznej - zwłaszcza w działalności pożytku publicznego. --------------------------------------------------------------------------------------- Wybrane informacje o zastosowanych metodach badawczych (dot. pkt. 3 i 4). 1. Internet. A. Analiza dokumentów i wypowiedzi na listach dyskusyjnych, forach, "czatach", komunikatorach, “blogach” i innych platformach internetowych. B. Wywiady i rozmowy prowadzone z użyciem poczty elektronicznej i komunikatorów bezpośrednio z osobami wypowiadającymi się na w/w platformach. 2. Kontakty "tradycyjne" (bez internetu). A. Obserwacja uczestnicząca oraz analiza rozmów prowadzonych z rodzicami, personelem placówek, wychowankami i pacjentami w trakcie wdrażania pracy ze zwierzętami. B. Analiza zapisów z tzw. “dzienniczków zajęć”. C. Wywiady i rozmowy prowadzone z użyciem technik zapisu (dyktafon, notatki). D. Studium przypadków wybranych pełnoletnich wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. E. Literatura przedmiotu, analiza artykułów i opracowań - także prasowych i innych medialnych. --------------------------------------------------------------------------------------- Wybrane fragmenty sprawozdań z lat 2002 - 2005 czyli nieco szczegółów z naszej historii ... / ... / Wprowadzając pracę z udziałem zwierząt (głównie psów) zdawaliśmy sobie sprawę z występowania opisywanych w literaturze (głównie opracowaniach amerykańskiej organizacji DELTA) zjawisk charakterystycznych dla tego rodzaju relacji np. akceleracji procesu wzajemnego poznania i budowy zaufania. Rzeczywistość przerosła jednak wszelkie oczekiwania. Głębokość kontaktu wytwarzanego pomiędzy terapeutą/wychowawcą na bazie pracy z psami (zob. np. www.program.org.pl/terapia.html) wygenerowała w krótkim okresie taką ilość informacji, jaką w klasycznym procesie wychowawczym czy terapeutycznym uzyskuje się po wielu miesiącach czy latach pracy. / ... / Podobna sytuacja miała miejsce w trakcie kontaktów internetowych. Wieloletnie doświadczenia internetowe członków zespołu spowodowały, że w szybkim tempie uzyskano głęboki kontakt z wieloma osobami i olbrzymią porcję informacji. / ... / Od roku 2002 zdawaliśmy już sobie wyraźnie sprawę z faktu, że brak prawnych regulacji normujących pracę ze zwierzętami w zestawieniu z łatwością nawiązania głębokich relacji pomiędzy zooterapeutą a wychowankiem czy pacjentem może pociągać za sobą zwiększone ryzyko kontaktów patologicznych (np. molestowania seksualnego, werbunku do sekt i innych “psychomanipulacji”). Zwłaszcza, gdy działania tradycyjne skojarzone zostaną z działaniami internetowymi. Szybko zorientowaliśmy się, że skala zjawisk patologicznych i różnego rodzaju zaniedbań - w wielu placówkach - spowoduje, że szerokie wprowadzenie pracy ze zwierzętami skojarzonej z internetem przyniesie w efekcie “wciągnięcie” przygotowanych i wyszkolonych przez nas instruktorów, przewodników, terapeutów i wolontariuszy w uwikłania nad którymi nie będziemy w stanie zapanować. Na tej bazie zapadły decyzje o rozpoczęciu pracy typowo badawczej w obszarze platform internetowych takich jak internetowe grupy wsparcia i czaty dla osób uzależnionych od seksu, (także cyberseksu), wortale psychologiczne, listy dyskusyjne i fora dla ofiar przemocy fizycznej, seksualnej i emocjonalnej, osób z problemami seksualnymi, problemami związanymi z odmienną orientacją seksualną i podobnymi, fora i listy dyskusyjne dla rodziców, młodzieżowe, grupy wsparcia oparte na formule 12 kroków etc. Początkowo były to platformy zarówno angielsko jak i polskojęzyczne. Potem, z uwagi na szybki rozwój internetu w Polsce, wyłącznie polskojęzyczne. Równolegle zgromadzono pokaźną bibliotekę angielskojęzycznych i tłumaczonych na jęz. polski publikacji książkowych i internetowych na powyższe tematy a później również wyniki pojawiajacych sie już badań polskich. Prowadzone równolegle działania praktyczne - w tym poradnictwo (tak klasyczne jak i internetowe) - dawały mozliwość rzetelnej oceny wiarygodności danych uzyskiwanych metodami pośrednimi. / ... / Zgromadzony w latach 2002 – 2005 materiał badawczy w formie wypowiedzi, opracowań etc. pochodził w większości ze źródeł ogólnodostępnych. Wypowiedzi z platform o charakterze zamkniętym (wyłącznie dla członków) analizowano na bieżąco i sporządzano notatki. Materiał poddano obróbce mającej na celu usunięcie szczegółów umożliwiających ew. identyfikację, następnie skatalogowano w bazach danych i dokonano analizy: 12 300 postów z list dyskusyjnych, 18 503 postów i wypowiedzi z for i wortali internetowych, 6500 wypowiedzi w tzw. “blogach”, 4000 indywidualnych e-maili osób z którymi utrzymywano korespondencję bezpośrednią po uprzednim poinformowaniu ich o celu takiego kontaktu*. Zgromadzony materiał podzielono w taki sposób, że całość poddano obróbce informatycznej celem uzyskania danych liczbowych i zakodowano a dodatkowej analizie poddano materiały pochodzące od osób, których praca zawodowa, lub działalność związane były z nauczaniem, opieką, terapią, wychowaniem etc. lub osób, które wypowiadały się na temat takiej działalności na podstawie własnych doświadczeń. / ... / Wyniki opisanych powyżej badań wydają nam się na tyle ważkie, że prowadzone są obecnie rozmowy nad nawiązaniem współpracy z wiodącymi ośrodkami zajmującymi się zbliżoną problematyką (celem kontynuacji tej pracy). Niezależnie od tego - dla celów własnych - opracowano standardy i procedury (patrz pkt 6) zabezpieczające funkcjonowanie struktur PROGRAMU. * Nie powodowało to istotniejszej zmiany w postawie osób badanych – działało tu prawdopodobnie przekonanie o anonimowości internetu. Deklarowano wręcz zadowolenie z docenienia wagi problemów osobistych tych osób. Nie dziwi to specjalnie jeśli weźmie się pod uwagę np. popularność tzw. “blogów”. |